Met TOS de vloer op: Dramatherapie en psychodrama bij psychosociale problemen en beperkte communicatieve redzaamheid

Naar schatting heeft 7% van de kinderen en jongeren een taalontwikkellingsstoornis (TOS) en grote moeite met het gebruiken, verwerken en begrijpen van taal. Daarnaast ondervinden ze vaker problemen op andere cognitieve domeinen zoals executieve functies en Theory of Mind. Dit kan een impact hebben op het sociaal functioneren, met psychische klachten zoals depressie of (sociale) angst als gevolg. In de praktijk blijkt dat samenspel in dramatherapie en psychodrama kan helpen bij verminderen van deze klachten, het stimuleren van de cognitieve domeinen en het bevorderen van de communicatieve redzaamheid. Dit promotie-onderzoek richt zich op (1) het systemisch inventariseren van veronderstelde werkingsmechanisme en effecten van een (psycho)dramatherapeutische behandeling bij kinderen en jongeren met TOS door middel van een critical review; (2) het inventariseren van door ouders ervaren resultaten en (niet) werkzame factoren van een (psycho)dramatherapeutische behandeling bij kinderen en jongeren met een TOS door middel van een kwalitatief onderzoek; (3) het ontwikkelen en beschrijven van een (psycho)dramatherapeutische interventie gericht op het verminderen van psychosociale problemen, bevorderen van executieve functies, theorie of mind en communicatieve redzaamheid bij kinderen met een TOS volgens de eerste vier stappen van de Intervention Mapping Method; (4) het in kaart brengen van de impact van de ontwikkelde (psycho)dramatherapeutische interventie voor kinderen en jongeren met een TOS door een gestapelde kwantitatieve N=1 studie.

Dit promotie-onderzoek is een samenwerking tussen het lectoraat KenVaK Zuyd Hogeschool, Open Universiteit Heerlen, Koninklijke Kentalis Sint-Michielsgestel en Radboud Universiteit Nijmegen.

De promotoren zijn prof. dr. Susan van Hooren (Open Universiteit) en prof. dr. Constance Vissers (Koninklijke Kentalis en Radboud Universiteit) en copromotor dr. Anna-Eva Prick (lectoraat KenVaK Zuyd Hogeschool en Open Universiteit).

Bachelor studenten die een bijdrage hebben geleverd aan het promotie-onderzoek zijn Nina Dijkstra (2018), Hannelore Riemenschneider en Marjolein Lemmens (2019) en Isabel Geven (2021).

Publicaties

Berghs, M., Vissers, C. & Van Hooren, S. (2020, maart). Volgens ouders: daarom dramatherapie voor kinderen en jongeren met een TOS. Poster presentatie tijdens TaalStaal 2020, Taal voor nu en later. Participatie van kinderen en jongeren met een taalontwikkelingsstoornis onder de loep, Theater De Kom, Nieuwegein.

Berghs, M., Vissers, C. & Van Hooren, S. (2021, april). Psychische klachten bij kinderen en jongeren met een TOS – Wat helpt? Online posterpresentatie. Jeugd in Onderzoek 2021. Gratis hier te downloaden.

Berghs M, Prick A-EJC, Vissers C, van Hooren S. (2022). Drama Therapy for Children and Adolescents with Psychosocial Problems: A Systemic Review on Effects, Means, Therapeutic Attitude, and Supposed Mechanisms of Change. Children. 9(9):1358. https://doi.org/10.3390/children9091358